სიახლეები
სიახლეები

21 მარტს დაუნის სინდრომის მქონე პირთა საერთაშორისო დღე აღინიშნება - წლევანდელი ლოზუნგი „სტერეოტიპების დასრულებაა“
21-03-2024
-
+


ყოველი წლის 21 მარტს, მსოფლიო დაუნის სინდრომის მქონე პირთა საერთაშორისო დღეს აღინიშნავს. ამ დღის მიზანი დაუნის სინდრომის მქონე პირთა შესახებ ცნობიერების ამაღლება და მათი საზოგადოებაში ინტეგრაციაა. 2024 წელს დაუნის სინდრომის მქონე პირთა დღის თემად „სტერეოტიპების დასრულება“ შეირჩა.

დაუნის სინდრომი, ცნობილი ასევე, როგორც ტრისომია 21, ყველაზე გავრცელებული გენეტიკური  დარღვევაა. ის განპირობებულია ქრომოსომათა რაოდენობის ცვლილებით.

ეს არის ადამიანის ბუნებრივი მდგომარეობა, რომელიც წარმოადგენს სინდრომს და არა დაავადებას. სინდრომს, ანუ ერთობლივად გამოვლენილი ნიშნების კომბინაციას, რომლებსაც საერთო მიზეზი აქვთ. დაუნის სინდრომი არ გადაეცემა მემკვიდრეობით.

სტატისტიკის მიხედვით მთელს მსოფლიოში ყოველი რვაასი ბავშვიდან ერთი დაუნის სინდრომით იბადება. დაუნის სინდრომის მქონე ადამიანები ყველგან გვხვდებიან, მსოფლიოს ნებისმიერ კუთხეში, ნებისმიერ ეთნიკურ, კულტურულ და სოციალურ ჯგუფში.

ვინ აღმოაჩინა და აღწერა დაუნის სინდრომი - 1866 წელს ინგლისელმა ექიმმა ჯონ ლანგდონ დაუნმა პირველად აღწერა ამ სინდრომისთვის დამახასიათებელი ნიშან-თვისებები, რასაც შემდგომ მისივე სახელი, დაუნის სინდრომი ეწოდა.

1959 წელს ფრანგმა გენეტიკოსმა და პედიატრმა ჟერომ ლეჟენმა აღმოაჩინა, რომ დაუნის სინდრომის შემთხვევაში 21-ე წყვილი ქრომოსომა დამატებით, კიდევ ერთ ქრომოსომას შეიცავს. შესაბამისად, ყოველი უჯრედი 46 ქრომოსომის ნაცვლად 47 ქრომოსომისაგან შედგება. 21- ქრომოსომაში ორის ნაცვლად სამი ქრომოსომა ლაგდება, ამიტომ მას სხვაგვარად  თავისუფალი ტრისომია ანუ ტრისომია 21 უწოდეს (ტრისომია ანუ გასამება).

რა არის ქრომოსომა? -  ქრომოსომა უჯრედის ბირთვის ნაწილია. მის მთელ სიგრძეზე გენებია განლაგებული, რომელშიც ორგანიზმის მემკვიდრეობითი ნიშან- თვისებების შემცველი ინფორმაციაა მოცემული და რომლის მეშვეობითაც ხდება ამ ინფორმაციის გადატანა ერთი თაობიდან მეორეზე. ადამიანს თითოეულ უჯრედში 46 ქრომოსომა აქვს, 23 წყვილი, რომელშიც ერთი ქრომოსომა დედისეულია, მეორე კი - მამისეული.

დაუნის სინდრომის ფორმები:

ტრისომია 21 ყველაზე ხშირი ფორმაა და 95%-ში გვხვდება. არსებობს დაუნის სინდრომის კიდევ ორი ფორმა:

ტრანსლოკაცია, რომელიც შემთხვევათა 3-4%-ში გვხვდება. ამ შემთხვევაში  დამატებითი 47-ე ქრომოსომა არ არის „თავისუფალი” და სხვა რომელიმე ქრომოსომას ებმის.

მოზაიციზმი, რომელიც ძალიან იშვიათია და 1-2%-ში გვხვდება. ამ დროს ზოგიერთი უჯრედი 47 ქრომოსომას, ხოლო ზოგიერთი კი ქრომოსომების ნორმალურ რაოდენობას - 46  შეიცავს.


კომენტარები


ეტალონი

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

ინტელექტის და ცოდნის ზეიმში აფხაზეთის ა/რ სკოლების მე-8, მე-9, მე-10 და მე-11 კლასის მოსწავლეები მონაწილეობენ

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

სიახლეები

ახალ საგანს სკოლებში 2025 წლის სექტემბრიდან ისწავლიან - ცვლილება საბაზო საფეხურს ეხება

გეგმური და არაგეგმური შემოწმებები საჯარო და კერძო სკოლებში - რა წერია დოკუმენტში

მასწავლებელთა საცდელი ტესტირების შედეგები ცნობილია - ინფორმაცია სპეცპედაგოგებისთვის

საქართველო ENQA-ის წევრობის კრიტერიუმებს არ აკმაყოფილებს, ცენტრს ხარვეზების გამოსასწორებლად 2 წლიანი ვადა აქვს

პიროვნება
„განათლება ქმნის თავისუფალ და მოაზროვნე ადამიანს“ – ძველი აბაშის საჯარო სკოლის დირექტორის ხედვა მოსწავლეზე, სკოლასა და მომავალზე

„სასწავლო წლის დასასრულს საბაზისო საგნებში გამოცდებს დავამატებდი“,- მუხრანას საჯარო სკოლის მასწავლებელი მედეა ჩალაური

„როცა მშობელი, მასწავლებელი და მოსწავლე ერთმანეთის გაგებას ისწავლის, მაშინ სკოლა ბედნიერების სივრცე გახდება“- კუშის საჯარო სკოლის დირექტორი
სკოლები

ყვარლის N2 საჯარო სკოლის მოსწავლეებს დეზინფორმაციაზე შექმნილი ვიდეორგოლისთვის სერტიფიკატები გადაეცათ

დაბა მესტიის N3 საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა ქართული ენის დღე აღნიშნეს

პედაგოგი, მაია კვენეტაძე ცდილობს, გაკვეთილი ბავშვებისთვის იყოს სახალისო, საინტერესო, მრავალფეროვანი...

„სკოლა ულოცავს წარმატებას და მომავალში არაერთ გამარჯვებას უსურვებს საამაყო სპორტსმენს“

არაფორმალური განათლების ხელშეწყობა სკოლის ერთ-ერთი უმთავრესი პრიორიტეტია

საინტერესო

მასწავლებელს მის დასახმარებლად რამდენიმე ხრიკის გამოყენება შეუძლია.

რა ხრიკები უნდა გამოიყენოთ მოსწავლესთან, რომელსაც დამახსოვრება უჭირს? - რჩევები მასწავლებლებისთვის 

სიახლეები
საზოგადოება