სიახლეები
რჩევები

„არ გამოიყენოთ საკვები პროდუქტები ჯილდოს ან დამშვიდების მიზნით“ - კვებითი დამოკიდებულება ბავშვებსა და მოზარდებში
23-10-2018
-
+


კვებითი ადიქციის ანუ კვებითი დამოკიდებულების რისკი  ბავშვებსა და მოზარდებში განსაკუთრებით დიდია და შეიძლება ნებისმიერმა საკვებმა პროდუქტმა გამოიწვიოს. კვლევების თანახმად, განსაკუთრებით ხშირად კვებითი დამოკიდებულება ტკბილეულზე ფიქსირდება. ამერიკელი მკვლევარების აზრით, კვებითი ადიქცია სირთულით კოკაინზე დამოკიდებულებას უტოლდება.

ფსიქოლოგები თვლიან, რომ საკვებზე დამოკიდებულება განსაკუთრებით სახიფათოა მაშინ, როდესაც ის კონკრეტული არაჯანსაღი პროდუქტის მიმართ გამოიხატება. ორგანიზმი იღებს ჭარბ კალორიებს, რაც ჭარბი წონისა და სიმსუქნის მიზეზი ხდება. ეს უკანასკნელი კი არის დაავადება, რომელიც თავის მხრივ, დაკავშირებულია არაერთ ქრონიკულ პათოლოგიასთან.

რა ფაქტორები განაპირობებს საკვებზე დამოკიდებულებას და როგორ შეგვიძლია თავიდან ავირიდოთ ან/და გავუმკლავდეთ კვებით ადიქციასთან დაკავშირებულ პრობლემებს - ამ საკითხთან დაკავშირებით Etaloni.ge-სთან ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგმა, მარიამ შოვნაძემ ისაუბრა: 

„ბავშვებში არასწორი კვებითი ჩვევებისა და ემოციური დამოკიდებულების განმაპირობებელი რისკ-ფაქტორები სხვადასხვაა. ეს შეიძლება იყოს მშობლებთან ნაკლები კომუნიკაცია და მზრუნველობის და ყურადღების დეფიციტი. სწორედ ამ დროს, შესაძლებელია, ბავშვმა აღნიშნული უყურადღებობა ან სითბოს დეფიციტი, საკვებით დააკომპენსიროს. შემდეგ აითვისოს ეს, როგორც ეფექტური სტრატეგია და ემოციური დამოკიდებულება ჩამოუყალიბდეს. ასევე აღსანიშნავია, ინტერესების და აქტივობების ნაკლებობა ან არარსებობა. ამ შემთხვევაში შესაძლოა თავისუფალი დრო შეავსოს სხვადასხვა პროდუქტების არანორმირებული მიღებით. კვლევებმა აჩვენა, რომ ყველაზე ხშირად სწორედ ტკბილეულისა და ე.წ. სნექის (წასახემსებელი მშრალი საკვები) მიმართ ემოციურ დამოკიდებულებებს ვხვდებით. ამიტომ ძალიან საყურადღებო და მნიშვნელოვანია, მშობლებისა და მეურვის მხრიდან განხორციელებული ისეთი უწყინარი ქმედებები, როგორიცაა ტკბილეულის ჯილდოდ ან დამამშვიდებლად გამოყენება“.

საკვების მიმართ დამოკიდებულების თავიდან არიდების მიზნით, მარიამ შოვნაძე რამდენიმე აპრობირებულ მეთოდს გვთავაზობს:

„თუ არსებობს საკვებ პროდუქტებზე ემოციური დამოკიდებულება ე.ი არსებობს ძალიან დიდი პრობლემა, რომელიც კომპლექსურ მიდგომას და სპეციალისტთან ერთად მუშაობას საჭიროებს. თუმცა, აქვე არსებობს გზებიც, რომელიც დაგვეხმარება თავიდან ავირიდოთ კვებით ადიქციასთან დაკავშირებული პრობლემები. პირველ რიგში, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ არ გამოიყენოთ საკვები პროდუქტები ჯილდოს ან დამშვიდების მიზნით. მაგრამ თუ მაინც მოხდება საკვების გამოყენება არასასურველი ქცევის შესამცირებლად ან სასურველი ქცევის განსამტკიცებლად, აუცილებლად დააწყვილეთ ის სხვა სახის განმამტკიცებელთან. მაგალითად, სოციალურთან, აქტივობითთან და ა.შ.

კვირაში ერთხელ მაინც ჩავრთოთ ბავშვები კერძის მომზადების პროცესში, რათა პროდუქტების მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულება ჩამოუყალიბდეს; სწორი კვების შესახებ უფრო მეტი ინფორმაცია მივიღოთ და რაც მთავარია, სწორი ფორმით გავუზიაროთ ეს ბავშვებს; ნუ დავაძალებთ დიდი ულუფით საკვების მიღებას - ზომაზე დიდი ულუფა კუჭის მოცულობისა და შემდგომში, ულუფის გაზრდას იწვევს; დაეხმარეთ შეიმუშაოს სტრესის დაძლევის სხვადასხვა მექანიზმები - შევთავაზოთ სხვადასხვა აქტივობები: ერთად გასეირნება, თამაში; სავარჯიშოები ნატიფი მოტორიკისთვის - ხატვა, ძერწვა და ა.შ.; კვებითი დამოკიდებულების შემთხვევაში ნუ აუკრძალავთ პროდუქტებს, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს და გაითვალისწინეთ რეკომენდაციები“.

გახსოვდეთ, კვებითი ადიქცია საკმაოდ მძიმე და ორგანიზმისთვის დამანგრეველი დაავადებაა, რაც უკიდურეს შემთხვევაში, სხვადასხვა სახის ჩარევას საჭიროებს. კვებითი ადიქცია მავნებელი შეიძლება იყოს, როგორც ტკბილეულის, ასევე მარილიანი საკვების მიმართ დამოკიდებულების შემთხვევაშიც. ამიტომ ყოველთვის ეცადეთ, თავი აარიდოთ მის გამომწვევ ფაქტორებს და გაითვალისწინოთ რჩევები და რეკომენდაციები, რომლებსაც ფსიქოლოგები და მკვლევარები გამოცდილებისა და კვლევების შედეგების გათვალისწინებით გვთავაზობენ.



კომენტარები


ეტალონი

აღსანიშნავია, რომ ჩვენთან საუბრისას, დირექტორებმა აწ უკვე გასული სასწავლო წელიც შეაჯამეს

„როდესაც ამბობ, რომ „ეტალონში“ მონაწილეობდი და „ეტალონელი“ ხარ, ეს ძალიან საამაყო გრძნობაა“

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

სიახლეები

ადგილების რაოდენობა და უმაღლესების მოთხოვნა პროგრამაზე ჩასარიცხად

მასწავლებელთა გამოცდაზე მოსული კიდევ ერთი საგნის ტესტები გამოქვეყნდა

შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი სტატისტიკას ასაჯაროებს

„ვინც ხვალ აბარებს ისტორიას, ვეტყოდი...“ - აბიტურიენტები ისტორიის ტესტზე საუბრობენ და თანატოლებს რჩევებს აძლევენ

პიროვნება

etaloni.ge-ს ბლიც-კითხვებს კორტოხის საჯარო სკოლის დირექტორი არჩილ პაქსაძე პასუხობს

სკოლები

ვახტანგისის N2 საჯარო სკოლის მოსწავლეებისთვის 2023-2024 სასწავლო წელი მეტად ნაყოფიერი აღმოჩნდა

საინტერესო

საკვებ რაციონში C ვიტამინით მდიდარი ხილის ჩართვა ამ სეზონზე ენერგიის შესანარჩუნებლად ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა

მაშ, რა საფრთხე იმალება მზიანი დღეების მიღმა?

იმ საგამოცდო ცენტრებთან, სადაც აბიტურიენტები აბარებენ, უცხო თვალიც კი შეამჩნევს მარაოებითა და ქოლგებით „შეიარაღებულ“ გულშემატკივრებს

„აბიტურიენტებს ვეტყვი, რომ არ მომბაძონ, არ ინერვიულონ, კარგად გამოიძინონ და ისე გავიდნენ გამოცდაზე“

საკუთარი კალმის, როგორც შეტანა, ასევე გამოტანა შესაძლებელია 

სიახლეები
საზოგადოება