მთავარი | სიახლეები | სკოლები | სამასწავლებლო | უნივერსიტეტები | სკოლამდელები - skolamdelebi.ge | მსოფლიო | სხვა სიახლეები |
კვებითი ადიქციის ანუ კვებითი დამოკიდებულების რისკი ბავშვებსა და მოზარდებში განსაკუთრებით დიდია და შეიძლება ნებისმიერმა საკვებმა პროდუქტმა გამოიწვიოს. კვლევების თანახმად, განსაკუთრებით ხშირად კვებითი დამოკიდებულება ტკბილეულზე ფიქსირდება. ამერიკელი მკვლევარების აზრით, კვებითი ადიქცია სირთულით კოკაინზე დამოკიდებულებას უტოლდება.
ფსიქოლოგები თვლიან, რომ საკვებზე დამოკიდებულება განსაკუთრებით სახიფათოა მაშინ, როდესაც ის კონკრეტული არაჯანსაღი პროდუქტის მიმართ გამოიხატება. ორგანიზმი იღებს ჭარბ კალორიებს, რაც ჭარბი წონისა და სიმსუქნის მიზეზი ხდება. ეს უკანასკნელი კი არის დაავადება, რომელიც თავის მხრივ, დაკავშირებულია არაერთ ქრონიკულ პათოლოგიასთან.
რა ფაქტორები განაპირობებს საკვებზე დამოკიდებულებას და როგორ შეგვიძლია თავიდან ავირიდოთ ან/და გავუმკლავდეთ კვებით ადიქციასთან დაკავშირებულ პრობლემებს - ამ საკითხთან დაკავშირებით Etaloni.ge-სთან ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგმა, მარიამ შოვნაძემ ისაუბრა:
„ბავშვებში არასწორი კვებითი ჩვევებისა და ემოციური დამოკიდებულების განმაპირობებელი რისკ-ფაქტორები სხვადასხვაა. ეს შეიძლება იყოს მშობლებთან ნაკლები კომუნიკაცია და მზრუნველობის და ყურადღების დეფიციტი. სწორედ ამ დროს, შესაძლებელია, ბავშვმა აღნიშნული უყურადღებობა ან სითბოს დეფიციტი, საკვებით დააკომპენსიროს. შემდეგ აითვისოს ეს, როგორც ეფექტური სტრატეგია და ემოციური დამოკიდებულება ჩამოუყალიბდეს. ასევე აღსანიშნავია, ინტერესების და აქტივობების ნაკლებობა ან არარსებობა. ამ შემთხვევაში შესაძლოა თავისუფალი დრო შეავსოს სხვადასხვა პროდუქტების არანორმირებული მიღებით. კვლევებმა აჩვენა, რომ ყველაზე ხშირად სწორედ ტკბილეულისა და ე.წ. სნექის (წასახემსებელი მშრალი საკვები) მიმართ ემოციურ დამოკიდებულებებს ვხვდებით. ამიტომ ძალიან საყურადღებო და მნიშვნელოვანია, მშობლებისა და მეურვის მხრიდან განხორციელებული ისეთი უწყინარი ქმედებები, როგორიცაა ტკბილეულის ჯილდოდ ან დამამშვიდებლად გამოყენება“.
საკვების მიმართ დამოკიდებულების თავიდან არიდების მიზნით, მარიამ შოვნაძე რამდენიმე აპრობირებულ მეთოდს გვთავაზობს:
„თუ არსებობს საკვებ პროდუქტებზე ემოციური დამოკიდებულება ე.ი არსებობს ძალიან დიდი პრობლემა, რომელიც კომპლექსურ მიდგომას და სპეციალისტთან ერთად მუშაობას საჭიროებს. თუმცა, აქვე არსებობს გზებიც, რომელიც დაგვეხმარება თავიდან ავირიდოთ კვებით ადიქციასთან დაკავშირებული პრობლემები. პირველ რიგში, ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ არ გამოიყენოთ საკვები პროდუქტები ჯილდოს ან დამშვიდების მიზნით. მაგრამ თუ მაინც მოხდება საკვების გამოყენება არასასურველი ქცევის შესამცირებლად ან სასურველი ქცევის განსამტკიცებლად, აუცილებლად დააწყვილეთ ის სხვა სახის განმამტკიცებელთან. მაგალითად, სოციალურთან, აქტივობითთან და ა.შ.
კვირაში ერთხელ მაინც ჩავრთოთ ბავშვები კერძის მომზადების პროცესში, რათა პროდუქტების მიმართ ჯანსაღი დამოკიდებულება ჩამოუყალიბდეს; სწორი კვების შესახებ უფრო მეტი ინფორმაცია მივიღოთ და რაც მთავარია, სწორი ფორმით გავუზიაროთ ეს ბავშვებს; ნუ დავაძალებთ დიდი ულუფით საკვების მიღებას - ზომაზე დიდი ულუფა კუჭის მოცულობისა და შემდგომში, ულუფის გაზრდას იწვევს; დაეხმარეთ შეიმუშაოს სტრესის დაძლევის სხვადასხვა მექანიზმები - შევთავაზოთ სხვადასხვა აქტივობები: ერთად გასეირნება, თამაში; სავარჯიშოები ნატიფი მოტორიკისთვის - ხატვა, ძერწვა და ა.შ.; კვებითი დამოკიდებულების შემთხვევაში ნუ აუკრძალავთ პროდუქტებს, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს და გაითვალისწინეთ რეკომენდაციები“.
გახსოვდეთ, კვებითი ადიქცია საკმაოდ მძიმე და ორგანიზმისთვის დამანგრეველი დაავადებაა, რაც უკიდურეს შემთხვევაში, სხვადასხვა სახის ჩარევას საჭიროებს. კვებითი ადიქცია მავნებელი შეიძლება იყოს, როგორც ტკბილეულის, ასევე მარილიანი საკვების მიმართ დამოკიდებულების შემთხვევაშიც. ამიტომ ყოველთვის ეცადეთ, თავი აარიდოთ მის გამომწვევ ფაქტორებს და გაითვალისწინოთ რჩევები და რეკომენდაციები, რომლებსაც ფსიქოლოგები და მკვლევარები გამოცდილებისა და კვლევების შედეგების გათვალისწინებით გვთავაზობენ.
20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ
ქულას მუშაობის დასრულებისთანავე დაინახავთ - NAEC ინფორმაციას ავრცელებს
„სასკოლო საზოგადოების სიძლიერე გულისხმობს ურთიერთთანამშრომლობას და მოვალეობის სწორად გადანაწილებას“
„პოზიტიური სასკოლო გარემო პირველ რიგში ნიშნავს გარემოს, რომელიც ხელსაყრელი და შესაბამისია თავისუფალი და კრიტიკულად მოაზროვნე მოქალაქის ჩამოყალიბებისთვის“
გალაკტიონს მცირე ხელფასი ჰქონდა, ისევე, როგორც ყველა მის კოლეგას...
ზარდების ემოციური და ფსიქოლოგიური მდგომარეობა ხშირად იცვლება, რაც ზეგავლენას ახდენს მათ ქცევასა და სწავლის უნარზე