უნდა შეუსრულონ თუ არა მშობლებმა ბავშვებს ყველა სურვილი? - ფსიქოლოგი გვირჩევს
03-01-2021
დაკოპირებულია
-
+
მშობლებისთვის მცირეწლოვანი შვილების სურვილები ხშირად კანონია. სპეციალისტების თქმით კი, როგორც ყველაფერში, აქაც ოქროს შუალედის დაცვაა საჭირო. ნებისმიერი თხოვნის დაუყოვნებლივ შესრულებამ ზრდასრულ ასაკში უარყოფითი შედეგიც კი შეიძლება გამოიწვიოს. უფრო ზუსტად ამ თემის შესახებ Etaloni.ge-ს ფსიქოლოგი ქეთი მესხიშვილი ესაუბრა. - რამდენად სწორია დამოკიდებულება, როცა მშობელი ბავშვის სურვილს დაუყოვნებლივ ასრულებს?
- ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ინტერესი დარჩეს და ყველა მატერიალური მოთხოვნილების დაკმაყოფილებას დაუყოვნებლივ არ მიეჩვიოს. მას უნდა ესმოდეს რა დროს იმსახურებს საჩუქრით წახალისებას და რომ ყველა სურვილი უპირობოდ შეიძლება ვერ ასრულდეს. ბავშვისთვის საჭიროა ნებისყოფის გამომუშავება, სხვა შემთხვევაში ზრდასრულ ასაკში იმედგაცრუების გადატანა გაუჭირდებათ.
- როგორ დაიცვას მშობელმა ოქროს შუალედი? რა შემთხვევაში უნდა უთხრას შვილს „არა“ და რა ფორმით?
- მშობლის „არა“ უნდა იყოს გააზრებული, მიზანმიმართული და დროული. ყველა ოჯახში განსხვავებული დამოკიდებულებები და ურთიერთობებია. მშობელი უნდა ხვდებოდეს როდის ცდილობს ბავშვი მანიპულირებას და უარს არ იღებს. ასეთ დროს აუცილებელია მშობელი დარჩეს თავის პოზიციაზე და არ დაკარგოს თავდაჯერებულობა, ამასთან უარი არ უნდა იყოს აგრესიით და დასჯის ტონით ნათქვამი. ასეთი უარი ყოველთვის გაღიზიანებას იწვევს და რთულად მისაღებია.
- მნიშვნელოვანია თუ არა ბავშვი საჩუქარს, როგორც ჯილდოს ისე მივაჩვიოთ?
- დიახ, კარგია ბავშვის ამგვარად დაჯილდოება, მაგრამ ამას ყოველდღიური სახე არ უნდა ჰქონდეს. ეს არის ქცევის პოზიტიურად განმტკიცება. საჩუქრების გარდა ბავშვებს მოსწონთ მათი საყვარელი აქტივობები, გასართობი ცენტრები და ა.შ. ჩემი რეკომენდაცია იქნება მშობლები ჯილდოდ ხშირად ნუ გამოიყენებენ ტკბილეულს და საკვებ პროდუქტებს. ეს ხელს უწყობს მათში კვებითი დამოკიდებულების ჩამოყალიბებას, რაც ზრდასრულობაში შემდეგნაირად გამოიყურება: „რაღაც წარმატებას მივაღწიე, კარგად ვარ და რატომღაც მინდება ჭამა. ან, მაკლია ეს დადებითი ემოცია და ამ დადებითი ემოციების ჩანაცვლების მიზნით გაუცნობიერებლად ვიწყებ ჭამას“. ეს დამოკიდებულება კარგადაა გამოხატული ჭარბი წონის მქონე ადამიანებში, მათ შორის ბავშვებში და მოზარდებში, ამიტომ გასათვალისწინებელია. - ახალი წელი მოდის. ბავშვებისთვის განსაკუთრებულად საყვარელი საჩუქრების და სიურპრიზების დროა. როგორ ვაჩუქოთ პატარას რამე ამ პერიოდში, რომ მის ცნობიერებაში დადებითად აისახოს?
- საჩუქრები ბავშვის ცხოვრებაში ძალიან მნიშვნელოვან როლს თამაშობს. ახალ წელს ყველა საჩუქარს ელოდება და მშობლებმა უნდა აჩუქონ ის, რასაც ისინი ითხოვენ და არა, რასაც მშობელი უკეთესად მიიჩნევს. ძალიან ხშირად ხდება, რომ მშობლები საკუთარი სურვილების ასრულებას ბავშვების დახმარებით იწყებენ, რაც არასწორია. შემდეგ ეს შვილები იგივეს გააკეთებენ მათ შვილებთან და რა გამოდის? ერთმანეთის სურვილებით ვცდილობთ გაბედნიერებას?! არ დაგვავიწყდეს, რომ ადამიანი მხოლოდ საკუთარი ცხოვრებით შეიგრძნობს ნამდვილ ბედნიერებას. მშობლის პიროვნული ბედნიერებისათვის შვილების ბედნიერება საკმარისი არაა, ამიტომ ვაჩუქოთ ბავშვებს ის, რაც მათ სურთ.
- და ბოლოს, „თოვლის პაპა“ - რა ასაკამდე დავუტოვოთ ბავშვს „საიდუმლოდ“, რომ ის არ არსებობს?
- „თოვლის პაპის“ არარსებობას როგორც წესი თავისთავად ხვდებიან ბავშვები ასაკის მატებასთან ერთად. ალბათ არ იქნება სწორი თუ მშობელი თუნდაც დაწყებითი სასკოლო ასაკის ბავშვს პირდაპირ ეტყვის, რომ თოვლის პაპა არ არსებობს (თუ მას ჯერ კიდევ სჯერა მისი არსებობა). ამით შეიძლება უეცრად დიდი იმედგაცრუება ვაგრძნობინოთ შვილებს. ამის პარალელურად არსებობს მეორე ალტერნატივა, როდესაც ბავშვი აზროვნების განვითარებასთან ერთად, თავად ხვდება რომ „თოვლის პაპა“ რეალურად არ არსებობს. ეს უკეთესი გამოსავალია და ამიტომ კონკრეტულ ასაკს არ გამოვყოფ.