სიახლეები
ინტერვიუ, რჩევები

მავნებელია თუ არა ნაყინი, რომელიც პალმის ზეთს ან მცენარეულ ცხიმს შეიცავს?! - ინტერვიუ სურსათის ექსპერტთან
16-07-2019
-
+


კარგად იტანს თერმულ დამუშავებას, საკვებს სასიამოვნო სირბილეს ანიჭებს, კარგად ინახება და სხვა ცხიმებთან შედარებით იაფი ღირს - ასეთია თვისებები, რითაც  პალმის ზეთი ხასიათდება. საქართველოში პალმის ზეთი სხვადასხვა პროდუქტის დამზადებისას უხვად მოიხმარება. ამ ცხიმით განსაკუთრებით გაჯერებულია ბავშვებისთვის სასარგებლო ტკბილეული, რომელთაგან ერთ-ერთი ნაყინი გახლავთ.

ყველაზე მნიშვნელოვანი კი ის არის, რომ კვების ექსპერტთა აზრით, პალმის ზეთის გადამუშავება და მონელება სასტიკად უჭირს როგორც ბავშვის, ისე ზრდსარული ადამიანის ორგანიზმს. პალმის ზეთი აზიანებს სისხლძარღვებს და გარდაიქმნება კანცეროგენად, რომელიც სიმსივნის წარმოქმნას განაპირობებს.

პალმის ზეთი მცენარეული ცხიმია, რომლის გამოხდა ზეთოვანი პალმის ხის ნაყოფის რბილობიდან ხორციელდება. კარგი ხარისხის და შესაბამისი დოზით მოხმარებული პალმის ზეთი მავნებელი არ არის, მაგრამ ქართულ ბაზარზე ამ მხრივ სრულიად უკონტროლო სიტუაციაა - არ კონტროლდება, რა რაოდენობის და შემადგენლობის პალმის ზეთს შეიცავს ესათუის პროდუქტი და ხშირად ეს არც ქართული თუ უცხოური წარმოების პროდუქტთა ეტიკეტზეა მითითებული.

სურსათის ექსპერტი, თსუ-ს პროფესორი ეთერ სარჯველაძე etaloni.ge-ს პალმის ზეთზე ესაუბრა:

- ქალბატონო ეთერ, თითქმის ყველა სახეობის და წარმოების ნაყინში, რომელიც საქართველოში მზადდება, მითითებულია, რომ შეიცავს პალმის ზეთს. რამდენად უსაფრთხოა ამ ზეთის ბავშვებისთვის საყვარელ ნუგბარში გამოყენება?

 - ძალიან მიკვირს, რატომ არის ჩვენს წარმოებაში დაშვებული, რომ პროდუქტებში პალმის ზეთი იყოს გამოყენებული. ეს ზეთი არ არის სასურველი და კვებაში რაც შეიძლება ნაკლებად უნდა მოვიხმაროთ ან სულ არ მოვიხმაროთ. ეს არის მყარი ზეთი და მისი გამოყენება ადვილია, მაგალითად, კარაქის მაგივრად, მაგრამ ყველაფერი, რასაც საკვებად და, მით უმეტეს, ბავშვთა კვებაში გამოვიყენებთ, უვნებელი უნდა იყოს. ნაყინს კი ყველაზე მეტად ბავშვები აგემოვნებენ... არ ვიცი, ჯანმრთელობის სამინისტრო რატომ აძლევს მწარმოებლებს ამის ნებას.

- რა შედეგები მოაქვს პალმის ზეთის გამოყენებას, რატომ არის მავნებელი?

- ეს არის ჰიდროგენიზებული, გამყარებული  ცხიმი, რომელსაც ადამიანის ორგანიზმი ადვილად ვერ ითვისებს. ცხიმებიდან ყველაზე კარგად ასათვისებელი კარაქი და ღორის ქონია. აქამდე არ მახსოვს, რომ ასე მასიურად იყენებდნენ პალმის ზეთს. ზეითუნის თუ მზესუმზირის ზეთი თხევადია, პალმის კი - მყარი და გამოსაყენებლად ადვილია. პალმის ზეთი ჩვეულებრივ მოხმარებაში, მაგალითად, მზესუმზირის ზეთივით იმიტომაც არ გამოიყენება, რომ არ არის რეკომენდირებული მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მიერ. სხვა ქვეყნებში აიკრძალა არარაფინირებული პალმის ზეთი და ამიტომაც შემოვიდა საქართველოში, თორემ ბოლო პერიოდამდე არც მოიხმარდნენ ჩვენი მწარმოებლები.

პალმის ზეთი ადვილად ილექება სისხლძარღვებში, რაც არც ბავშვისთვის შეიძლება და არც ასაკოვანისთვის, რადგან სისხლძარღვებში მისი დალექვა იწვევს თრომბოზს. ისიც არ აწერია ნაყინებს, რა რაოდენობით შეიცავს პალმის ზეთს, თუმცა ის მაინც რომ აწერია, რომ პალმის ზეთს შეიცავს, უკვე კარგია, რადგან მივხვდებით, რა პროდუქტთან გვაქვს საქმე. ყველას მოვუწოდებ, რომ პროდუქტი,რომელსაც აწერია პალმის ზეთი, ნაკლებად გამოყენეთ ან საერთოდ არ გამოიყენოთ. პროდუქტის მავნებლობა იმას არ ნიშნავს, რომ შეჭამ და უცებ მოგკლავს. მავნებელია პროდუქტი, რომელიც ჩვენს ორგანიზმში ილექება და დროთა განმავლობაში იწვევს გართულებებს.

 - პალმის ზეთი ყველაზე იაფი რატომ ღირს?

 - იმიტომ, რომ ნაკლებად გამოიყენება ზეთის სახით. ევროპულ ქვეყნებში საერთოდ არ არის დაშვებული პალმის ზეთის გამოყენება საკვებ პროდუქტებში. ორგანიზმს უადვილდება იმ ცხიმის მონელება და გამოყოფა, რომელიც ადვილად დნება. არცერთი პროდუქტი, რომელსაც მოვიხმართ, დამატებით არანაირ რისკს არ უნდა ქმნიდეს.  პალმის ზეთი არის ყველაზე დაბალხარისხიანი ცხიმი. სხვა ზეთები თხევადია, ეს - მყარი. კარაქი რომ მოიხმარონ, ძვირი დაუჯდებათ მწარმოებლებს და ამიტომ მოიხმარენ ამ ზეთს. ყველაზე კარგი კი ის ნაყინია, რომელშიც კარაქს გამოიყენებენ.

 - ზოგიერთ ნაყინზე მითითებულია, რომ შეიცავს მცენარეულ ცხიმს, მაგრამ რომელს, გაურკვეველია. ამ შემთხვევაშიც პალმის ზეთი იგულისხმება?

- რასაკვირველია! კარაქის მაგივრად, მცენარეული ცხიმის სახით მხოლოდ პალმის ზეთი გამოიყენება. მოწინავე ქვეყნებში ეტიკეტებზე აწერია ასეთი ფრაზა - „პალმის ზეთის გარეშე“. შოკოლადის კარაქებში, ჩიფსებში მოიხმარენ პალმის ზეთს, რადგან კარგად ინახება, კარგად იტანს თერმულ დამუშავებას, საკვებსაც სასიამოვნო სირბილეს ანიჭებს, მაგრამ მისი მიღება ჯანმრთელობისთვის საზიანოა. არ კონტროლდება, რა რაოდენობის და რა ხარისხის პალმის ზეთს შეიცავს ესა თუ ის პროდუქტი. ორგანიზმს უჭირს პალმის ზეთის გადამუშავება, მაგრამ თუ კარგად გაწმენდილი და რაფინირებულია, შეიძლება გარკვეული რაოდენობით მივიღოთ და ზიანი არ მოგვაყენოს. ზეთის დაჟანგვის რაოდენობა უნდა იქნას გარკვეული და ის გვიჩვენებს, რამდენად საზიანოა ესა თუ ის ზეთი. დაჟანგვის მაჩვენებელი გვიჩვენებს ასევე თავისუფალი რადიკალების რაოდენობას პროდუქტში და ეს მაჩვენებლები ისედაც მაღალი აქვს პალმის ზეთს. არავინ იცის, რომელ ორგანიზმზე რა მოახდენს პროვოცირებას და რა რას გამოიწვევს. ასეთი ცხიმის მიღების დროს შესაძლოა ადვილად წარმოიქმნას თავისუფალი რადიკალები, რომელიც კანცეროგენური მიმართულებისაა. კანცეროგენი კი, მოგეხსენებათ კიბოს გამომწვევია. მომხმარებელი თვითონ გაარკვევს, რა მოიხმარონო - ერთი პასუხისმგებელი პირი ამბობს... კი ვარ ექსპერტი, მაგრამ შეხედვით ვერაფრით მივხვდები, პალმის ზეთი რაფინირებულია თუ არა. ყველა პროდუქტი უნდა შემოწმდეს და ისე მოხვდეს ბაზარზე, მომხმარებელმა როგორ უნდა გაარკვიოს?!


კომენტარები


ეტალონი

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

ინტელექტის და ცოდნის ზეიმში აფხაზეთის ა/რ სკოლების მე-8, მე-9, მე-10 და მე-11 კლასის მოსწავლეები მონაწილეობენ

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

სიახლეები

სპეციალურ მასწავლებლებს სერტიფიკატები გადაეცათ

ქულას მუშაობის დასრულებისთანავე დაინახავთ - NAEC ინფორმაციას ავრცელებს

პიროვნება

„სასკოლო საზოგადოების სიძლიერე გულისხმობს ურთიერთთანამშრომლობას და მოვალეობის სწორად გადანაწილებას“

„პოზიტიური სასკოლო გარემო პირველ რიგში ნიშნავს გარემოს, რომელიც ხელსაყრელი და შესაბამისია თავისუფალი და კრიტიკულად მოაზროვნე მოქალაქის ჩამოყალიბებისთვის“

სპორტული შეჯიბრებები, რადგან ამ დროს იქმნებოდა საუკეთესო, პოზიტიური თანამშრომლობითი გარემო და მიყალიბდებოდა ემპათიის უნარი თანატოლის მიმართ 

ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან ისინი მიზანდასახულნი, შრომისმოყვარენი და შემოქმედებითნი არიან
სკოლები

მათ იცეკვეს, იმღერეს, სიტყვა წარმოთქვეს და შემოდგომაზე ვრცლად ისაუბრეს

არმატებულ სპორტსმენებს სკოლაში მოსწავლეებმა და პედაგოგებმა საზეიმო დახვედრა მოუწყვეს

 ღონისძიებას მასწავლებლები:  ლალი წულაია და ელენე სიხარულიძე, ხელმძღვანელობდნენ 

საინტერესო

მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში მასწავლებლების კვალიფიკაციის ამაღლების პროცესში ნაბიჯები გადაიდგა, ჯერ კიდევ ბევრი გამოწვევაა 

ზარდების ემოციური და ფსიქოლოგიური მდგომარეობა ხშირად იცვლება, რაც ზეგავლენას ახდენს მათ ქცევასა და სწავლის უნარზე

AI განმარტებით, მასწავლებლის ჩაცმულობა მაინც დამოკიდებულია სკოლის კულტურასა და პოლიტიკაზე 

დისგრაფია სწავლის უნარის სპეციფიკური დარღვევაა - რა უნდა იცოდნენ მასწავლებლებმა და მშობლებმა

სიახლეები
საზოგადოება