სიახლეები
სიახლეები

სახელისა და გვარის ერთად ბრუნების წესები და გამონაკლისები
22-03-2024
-
+


სახელისა და გვარის ერთად ბრუნებისას გასათვალისწინებელია შემდეგი წესები:

თუ სახელი უსწრებს გვარს, ფორმაცვალებადია მხოლოდ ეს უკანასკნელი (გვარი).

სახ.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ი    ილია    ჭავჭავაძე
მოთხრ.    ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-მა    ილია    ჭავჭავაძე-მ
მიც.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ს    ილია    ჭავჭავაძე-ს
ნათ.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ის    ილია    ჭავჭავაძ-ის
მოქმ.         ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ით    ილია    ჭავჭავაძ-ით
ვით.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ად    ილია    ჭავჭავაძე-დ
წოდ.         ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ო    ილია    ჭავჭავაძე

ამავე წესს მისდევს ისეთი ტიპის გამოთქმები, როგორებიცაა ABC სამკუთხედი, B კუთხე და მისთ.

ორმაგი გვარის შემთხვევაში პირველი კომპონენტი (ფუძეხმოვნიანიცა და ფუძეთანხმოვნიანიც) ფუძის სახით უნდა იქნეს წარმოდგენილი.

სახ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ი            ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე
მოთხრ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-მა     ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-მ
მიც. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ს            ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-ს
ნათ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ის          ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძ-ის
მოქმ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ით       ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძ-ით
ვით. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ად        ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-დ
წოდ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ო         ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე

გამონაკლისია ისეთი შემთხვევა, როცა კომპოზიტის პირველი ნაწილის ბოლო ხმოვანი ი ფუძისეულია.

სახ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ი
მოთხრ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-მა
მიც. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ს
ნათ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ის
მოქმ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ით
ვით. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ად
წოდ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ო

ზოგჯერ სახელსა და გვარს ახლავს მამის სახელიც (ძე ან ასული საზოგადო სახელების თანხლებით). ასეთ შემთხვევებში ძე ისე შეეწყობა მომდევნო წევრს (კერძოდ, გვარს) ბრუნვაში, როგორც ფუძეხმოვნიანი ზედსართავი სახელი, ხოლო ასული საკუთარ სახელს (კერძოდ, გვარს) ბრუნვაში ეთანხმება ისე, როგორც პროფესია-საქმიანობისა თუ წოდება-თანამდებობის აღმნიშვნელი სიტყვა.

სახ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე
მოთხრ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-მ
მიც. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-ს
ნათ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძ-ის
მოქმ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძ-ით
ვით. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-დ
წოდ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე

სახ. რუსუდან გიორგის ასულ-ი ჭრელაშვილ-ი
მოთხრ. რუსუდან გიორგის ასულ-მა ჭრელაშვილ-მა
მიც. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ს
ნათ. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ის
მოქმ. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ით
ვით. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ად
წოდ. რუსუდან გიორგის ასულ-ო ჭრელაშვილ-ო

სახელისა და გვარის ინვერსიული რიგით ბრუნებისას (თანამედროვე ქართულის მონაცემთა მიხედვით) ფუძეთანხმოვნიანი გვარი ბრუნვის ნიშნებს სრულად დაირთავს სახელობითში, მოთხრობითსა და წოდებითში; ნათესაობითსა და მოქმედებითში შეინარჩუნებს ბრუნვისნიშნისეულ ხმოვნით ელემენტს, ხოლო მიცემითსა და ვითარებითში ფუძის სახით წარმოდგება.

სახ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ი
მოთხრ. ორბელიან-მა გრიგოლ-მა
მიც. ორბელიან გრიგოლ-ს
ნათ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ის
მოქმ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ით
ვით. ორბელიან გრიგოლ-ად
წოდ. ორბელიან-ო გრიგოლ

რაც შეეხება ფუძეთანხმოვნიან სახელს (ვახტანგი, ნიკოლოზი, დავითი, რუსუდანი, ქეთევანი...), ის შესაბამისი ნიშნებით უნდა გაფორმდეს ყველა ბრუნვაში, მათ შორის _ სახელობითშიც (პირის სახელი ფუძის სახით წარმოდგენილი იქნება მხოლოდ წოდ. ბრუნვაში).

სახ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ი
მოთხრ. ბარათაშვილ-მა ნიკოლოზ-მა
მიც. ბარათაშვილ ნიკოლოზ-ს
ნათ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ის
მოქმ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ით
ვით. ბარათაშვილ ნიკოლოზ-ად
წოდ. ბარათაშვილ-ო ნიკოლოზ

ინვერსიული რიგით ბრუნებისას (ჯერ გვარი, ხოლო შემდეგ სახელი) ფუძეხმოვნიანი გვარი ყველა ბრუნვაში ორმაუცვლელად იქნება წარმოდგენილი ი ბრუნვის მხოლოდ სახელი.

სახ. ჭავჭავაძე ილია
მოთხრ. ჭავჭავაძე ილია-მ
მიც. ჭავჭავაძე ილია-ს
ნათ. ჭავჭავაძე ილია-ს(ი)
მოქმ. ჭავჭავაძე ილია-თი
ვით. ჭავჭავაძე ილია-დ
წოდ. ჭავჭავაძე ილია

თუ ფუძეხმოვნიან გვარს მოსდევს საკუთარი სახელი მამის სახელთან ერთად (ძე ან ასული საზოგადო სახელების თანხლებით), ფორმაცვალებადია მხოლოდ ძე ან ასული. რაც შეეხება სახელსა და გვარს, ისინი ფუძის სახით წარმოდგებიან.

სახ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე                        სოხაძენანა თამაზის ასული
მოთხრ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-მ               სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-მა
მიც. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-ს                     სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ს
ნათ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძ-ის                    სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ის
მოქმ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძ-ით                 სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ით
ვით. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-დ                  სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ად
წოდ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-ო                  სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ო

ფუძეთანხმოვნიანი გვარის შემთხვევაში ფორმაცვალებადია საზოგადო სახელები  ძე ან ასული; პირის სახელი ყველა ბრუნვაში ფუძის სახით წარმოდგება, ხოლო გვარი იბრუნვის ისე, როგორც შესაბამისი ფუძის მქონე (ფუძეთანხმოვნიანი) ზედსართავი სახელი.

სახ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ი
მოთხრ. ჭრელაშვილ-მა რუსუდან გიორგის ასულ-მა
მიც. ჭრელაშვილ რუსუდან გიორგის ასულ-ს
ნათ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ის
მოქმ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ით
ვით. ჭრელაშვილ რუსუდან გიორგის ასულ-ად
წოდ. ჭრელაშვილ-ო რუსუდან გიორგის ასულ-ო

სახ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძე
მოთხრ. გედევანიშვილ-მა ლუკა ნოდარის ძე-მ
მიც. გედევანიშვილ ლუკა ნოდარის ძე-ს
ნათ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძ-ის
მოქმ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძ-ით
ვით. გედევანიშვილ ლუკა ნოდარის ძე-დ
წოდ. გედევანიშვილ-ო ლუკა ნოდარის ძე-ო

დამატებით ინფორმაციისთვის გადადით ბმულზე

კომენტარები


ეტალონი

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

ინტელექტის და ცოდნის ზეიმში აფხაზეთის ა/რ სკოლების მე-8, მე-9, მე-10 და მე-11 კლასის მოსწავლეები მონაწილეობენ

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

სიახლეები

 მთავრობის გადაწყვეტილებით ბავშვზე ზრუნვის 2025 წლის სახელმწიფო პროგრამა დამტკიცდა

კარგად თუ კარგათ// ალბათ თუ ალბად.. - ნამდვილად იცით, ამ სიტყვების სწორი ფორმები?

PISA-ს საცდელი ტესტირება საქართველოს სკოლებში ჩატარდა

სკოლაში შესვლის მურველთა ასაკი 2025 წელს ბოლოჯერ შეიცვლება - დეტალები

აქვს თუ არა სკოლას უფლება მოსწავლე გარიცხოს ? 

პიროვნება

მოსწავლე-მასწავლებლის ურთიერთობაში ყველაზე მნიშვნელოვანია მეგობრული და ალტერნატიული გზების გამოძებნა


 

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან არ ეშინიათ სიახლეების, აზრის თავისუფლად გამოხატვის და მუდმივად არიან ახლის ძიების პროცესში“

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან ისინი არიან განათლებული, ჭკვიანი, მოწესრიგებული ქცევით თუ აკადემიური დონით...“

„ჩემი მოსწავლეებით განსაკუთრებულად ვამაყობ, რადგან ისინი არიან ტოლერანტები, ზრდილობიანები და გულკეთილები“

სკოლები

„მადლობა ამ ლამაზი, ხალისიანი და სიყვარულით სავსე დღისთვისბედნიერი 2025 წელი! გილოცავთ!“, - ამ სიტყვებით დაგვირგვინდა პირველი სემესტრიც და 2024 წელიც  

ეს დღე იქ მყოფი თითოეული ადამიანისთვის საინტერესო, დასამახსოვრებელი და სახალისო იყო


ფორმატი მოსწავლეებს ეხმარება დისკუსიის, წერის,პრეზენტაციასა და შემოქმედებითი უნარის ჩამოყალიბებაში

კონკურის შემდეგ მოსწვლეები სიგელებით დაჯილდოვდნენ

საინტერესო

მასთან დაკავშირებით საინტერესო ლეგენდა არსებობს 

ერთ-ერთი დავალების შესასრულებლად, მთელი გუნდი გიგანტური სანტას ქუდის ქვეშ გადაადგილდება

სხვა მაგალითებს აქვთ მასწავლებლის მინაწერიც

ძალიან გაგიჭირდებათ ისეთი ოჯახის პოვნა, სადაც ნაძვის ხის სათამაშო ბურთები არ არის

სიახლეები
საზოგადოება