სიახლეები
სიახლეები

სახელისა და გვარის ერთად ბრუნების წესები და გამონაკლისები
22-03-2024
-
+


სახელისა და გვარის ერთად ბრუნებისას გასათვალისწინებელია შემდეგი წესები:

თუ სახელი უსწრებს გვარს, ფორმაცვალებადია მხოლოდ ეს უკანასკნელი (გვარი).

სახ.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ი    ილია    ჭავჭავაძე
მოთხრ.    ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-მა    ილია    ჭავჭავაძე-მ
მიც.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ს    ილია    ჭავჭავაძე-ს
ნათ.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ის    ილია    ჭავჭავაძ-ის
მოქმ.         ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ით    ილია    ჭავჭავაძ-ით
ვით.          ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ად    ილია    ჭავჭავაძე-დ
წოდ.         ნიკოლოზ    ბარათაშვილ-ო    ილია    ჭავჭავაძე

ამავე წესს მისდევს ისეთი ტიპის გამოთქმები, როგორებიცაა ABC სამკუთხედი, B კუთხე და მისთ.

ორმაგი გვარის შემთხვევაში პირველი კომპონენტი (ფუძეხმოვნიანიცა და ფუძეთანხმოვნიანიც) ფუძის სახით უნდა იქნეს წარმოდგენილი.

სახ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ი            ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე
მოთხრ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-მა     ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-მ
მიც. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ს            ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-ს
ნათ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ის          ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძ-ის
მოქმ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ით       ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძ-ით
ვით. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ად        ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე-დ
წოდ. თინათინ სვანიძე-მჭედლიშვილ-ო         ავთანდილ კვეზერელ-კოპაძე

გამონაკლისია ისეთი შემთხვევა, როცა კომპოზიტის პირველი ნაწილის ბოლო ხმოვანი ი ფუძისეულია.

სახ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ი
მოთხრ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-მა
მიც. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ს
ნათ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ის
მოქმ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ით
ვით. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ად
წოდ. ლადო ალექსი-მესხიშვილ-ო

ზოგჯერ სახელსა და გვარს ახლავს მამის სახელიც (ძე ან ასული საზოგადო სახელების თანხლებით). ასეთ შემთხვევებში ძე ისე შეეწყობა მომდევნო წევრს (კერძოდ, გვარს) ბრუნვაში, როგორც ფუძეხმოვნიანი ზედსართავი სახელი, ხოლო ასული საკუთარ სახელს (კერძოდ, გვარს) ბრუნვაში ეთანხმება ისე, როგორც პროფესია-საქმიანობისა თუ წოდება-თანამდებობის აღმნიშვნელი სიტყვა.

სახ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე
მოთხრ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-მ
მიც. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-ს
ნათ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძ-ის
მოქმ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძ-ით
ვით. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე-დ
წოდ. ვახტანგ დავითის ძე ჩხაიძე

სახ. რუსუდან გიორგის ასულ-ი ჭრელაშვილ-ი
მოთხრ. რუსუდან გიორგის ასულ-მა ჭრელაშვილ-მა
მიც. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ს
ნათ. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ის
მოქმ. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ით
ვით. რუსუდან გიორგის ასულ ჭრელაშვილ-ად
წოდ. რუსუდან გიორგის ასულ-ო ჭრელაშვილ-ო

სახელისა და გვარის ინვერსიული რიგით ბრუნებისას (თანამედროვე ქართულის მონაცემთა მიხედვით) ფუძეთანხმოვნიანი გვარი ბრუნვის ნიშნებს სრულად დაირთავს სახელობითში, მოთხრობითსა და წოდებითში; ნათესაობითსა და მოქმედებითში შეინარჩუნებს ბრუნვისნიშნისეულ ხმოვნით ელემენტს, ხოლო მიცემითსა და ვითარებითში ფუძის სახით წარმოდგება.

სახ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ი
მოთხრ. ორბელიან-მა გრიგოლ-მა
მიც. ორბელიან გრიგოლ-ს
ნათ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ის
მოქმ. ორბელიან-ი გრიგოლ-ით
ვით. ორბელიან გრიგოლ-ად
წოდ. ორბელიან-ო გრიგოლ

რაც შეეხება ფუძეთანხმოვნიან სახელს (ვახტანგი, ნიკოლოზი, დავითი, რუსუდანი, ქეთევანი...), ის შესაბამისი ნიშნებით უნდა გაფორმდეს ყველა ბრუნვაში, მათ შორის _ სახელობითშიც (პირის სახელი ფუძის სახით წარმოდგენილი იქნება მხოლოდ წოდ. ბრუნვაში).

სახ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ი
მოთხრ. ბარათაშვილ-მა ნიკოლოზ-მა
მიც. ბარათაშვილ ნიკოლოზ-ს
ნათ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ის
მოქმ. ბარათაშვილ-ი ნიკოლოზ-ით
ვით. ბარათაშვილ ნიკოლოზ-ად
წოდ. ბარათაშვილ-ო ნიკოლოზ

ინვერსიული რიგით ბრუნებისას (ჯერ გვარი, ხოლო შემდეგ სახელი) ფუძეხმოვნიანი გვარი ყველა ბრუნვაში ორმაუცვლელად იქნება წარმოდგენილი ი ბრუნვის მხოლოდ სახელი.

სახ. ჭავჭავაძე ილია
მოთხრ. ჭავჭავაძე ილია-მ
მიც. ჭავჭავაძე ილია-ს
ნათ. ჭავჭავაძე ილია-ს(ი)
მოქმ. ჭავჭავაძე ილია-თი
ვით. ჭავჭავაძე ილია-დ
წოდ. ჭავჭავაძე ილია

თუ ფუძეხმოვნიან გვარს მოსდევს საკუთარი სახელი მამის სახელთან ერთად (ძე ან ასული საზოგადო სახელების თანხლებით), ფორმაცვალებადია მხოლოდ ძე ან ასული. რაც შეეხება სახელსა და გვარს, ისინი ფუძის სახით წარმოდგებიან.

სახ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე                        სოხაძენანა თამაზის ასული
მოთხრ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-მ               სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-მა
მიც. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-ს                     სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ს
ნათ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძ-ის                    სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ის
მოქმ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძ-ით                 სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ით
ვით. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-დ                  სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ად
წოდ. ჩხაიძე ვახტანგ დავითის ძე-ო                  სოხაძე ნანა თამაზის ასულ-ო

ფუძეთანხმოვნიანი გვარის შემთხვევაში ფორმაცვალებადია საზოგადო სახელები  ძე ან ასული; პირის სახელი ყველა ბრუნვაში ფუძის სახით წარმოდგება, ხოლო გვარი იბრუნვის ისე, როგორც შესაბამისი ფუძის მქონე (ფუძეთანხმოვნიანი) ზედსართავი სახელი.

სახ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ი
მოთხრ. ჭრელაშვილ-მა რუსუდან გიორგის ასულ-მა
მიც. ჭრელაშვილ რუსუდან გიორგის ასულ-ს
ნათ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ის
მოქმ. ჭრელაშვილ-ი რუსუდან გიორგის ასულ-ით
ვით. ჭრელაშვილ რუსუდან გიორგის ასულ-ად
წოდ. ჭრელაშვილ-ო რუსუდან გიორგის ასულ-ო

სახ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძე
მოთხრ. გედევანიშვილ-მა ლუკა ნოდარის ძე-მ
მიც. გედევანიშვილ ლუკა ნოდარის ძე-ს
ნათ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძ-ის
მოქმ. გედევანიშვილ-ი ლუკა ნოდარის ძ-ით
ვით. გედევანიშვილ ლუკა ნოდარის ძე-დ
წოდ. გედევანიშვილ-ო ლუკა ნოდარის ძე-ო

დამატებით ინფორმაციისთვის გადადით ბმულზე

კომენტარები


ეტალონი

აღსანიშნავია, რომ ჩვენთან საუბრისას, დირექტორებმა აწ უკვე გასული სასწავლო წელიც შეაჯამეს

„როდესაც ამბობ, რომ „ეტალონში“ მონაწილეობდი და „ეტალონელი“ ხარ, ეს ძალიან საამაყო გრძნობაა“

20 კითხვის შედეგად კი გამარჯვებულებიც გამოვლინდნენ

გამარჯვებისთვის ერთმანეთს მცხეთის 18 სკოლის 90 მოსწავლე ეჯიბრება

2024 წლის „აფხაზეთის ა/რ ეტალონი მოსწავლე“ გამოვლინდა

სიახლეები

დამატებით ანაზღაურებას ბაღებში დასაქმებული  3 100 თანამშრომელი მიიღებს

ქიმიის საგამოცდო ტესტები გამოქვეყნდა - NAEC

მასწავლებლების საყურადრებოდ - სამოქალაქო განათლების გამოცდაზე გამოყენებული ტესტები ცნობილია

პიროვნება
etaloni.ge-ს ბლიც-კითხვებს თბილისის N74 საჯარო სკოლის დირექტორი მარინე ჯარმელიშვილი პასუხობს
სკოლები

ფარის საჯარო სკოლის დირექტორი გულო ვიბლიანი ერთადერთ კურსდამთავრებულს ეროვნულ გამოცდებზე გულშემატკივრობს

აღსანიშნავია, მეოთხე კლასის გამოსაშვები საღამო

ვახტანგისის N2 საჯარო სკოლის მოსწავლეებისთვის 2023-2024 სასწავლო წელი მეტად ნაყოფიერი აღმოჩნდა

საინტერესო

საკვებ რაციონში C ვიტამინით მდიდარი ხილის ჩართვა ამ სეზონზე ენერგიის შესანარჩუნებლად ერთ-ერთი საუკეთესო საშუალებაა

მაშ, რა საფრთხე იმალება მზიანი დღეების მიღმა?

იმ საგამოცდო ცენტრებთან, სადაც აბიტურიენტები აბარებენ, უცხო თვალიც კი შეამჩნევს მარაოებითა და ქოლგებით „შეიარაღებულ“ გულშემატკივრებს

„აბიტურიენტებს ვეტყვი, რომ არ მომბაძონ, არ ინერვიულონ, კარგად გამოიძინონ და ისე გავიდნენ გამოცდაზე“

საკუთარი კალმის, როგორც შეტანა, ასევე გამოტანა შესაძლებელია 

სიახლეები
საზოგადოება